Η Μεσαιωνική Περίοδος, που εκτείνεται από το 500 έως το 1500 μ.Χ. περίπου, χαρακτηριζόταν από τον σημαντικό ρόλο των ενδυμάτων στην αντανάκλαση της κοινωνικής τάξης, του επαγγέλματος, της ηλικίας, ακόμη και της οικογενειακής κατάστασης. Οι μεσαιωνικές γυναίκες συνήθως φορούσαν μακριά φορέματα μέχρι το πάτωμα ή τον αστράγαλο με μακριά μανίκια, φτιαγμένα από φυσικές ίνες όπως λινό, μαλλί και μετάξι. Αυτά τα υλικά συχνά αναμειγνύονταν για τη δημιουργία ποικίλων υφασμάτων.
Η γούνα είχε διττό ρόλο, παρέχοντας ζεστασιά ως επένδυση και διακόσμηση, ενώ λειτουργούσε και ως σύμβολο πλούτου και υψηλής κοινωνικής θέσης όταν φοριόταν με την τριχωτή πλευρά προς τα έξω. Η πλουσιότερη αριστοκρατία απολάμβανε πολυτελή υφάσματα υφασμένα με λεπτά χρυσά και ασημένια σύρματα, δημιουργώντας λαμπερά υφάσματα από χρυσό και ασήμι. Το μετάξι, συχνά εισαγόμενο, ήταν ένα πολύτιμο και ακριβό εμπόρευμα, πολύ πέρα από την εμβέλεια των κατώτερων τάξεων.
Οι νόμοι περί ένδυσης υπαγόρευαν την κατάλληλη ενδυμασία για τα άτομα με βάση την κοινωνική τους θέση. Τα ρούχα αντιπροσώπευαν μια σημαντική δαπάνη για τα νοικοκυριά, συγκρίσιμη με τη δαπάνη του ενός τετάρτου του ετήσιου εισοδήματος για ένδυση σήμερα. Αυτοί οι νόμοι φαινομενικά στόχευαν στην αποτροπή υπερβολικών δαπανών από τη μεσαία και κατώτερη τάξη, αλλά χρησίμευαν επίσης για την ενίσχυση της ορατής διάκρισης μεταξύ της αριστοκρατίας και της ανερχόμενης τάξης των εμπόρων.
Ένα παγκόσμιο ένδυμα σε όλη τη μεσαιωνική κοινωνία ήταν το λινό εσώρουχο, γνωστό ως πουκάμισο, χιτώνας ή χιτώνιο, που φοριόταν κάτω από τα εξωτερικά ρούχα. Σε αντίθεση με τις δημοφιλείς απεικονίσεις στα μέσα ενημέρωσης, τα μεσαιωνικά ρούχα ήταν έντονα και πολύχρωμα. Οι βαφές επέτρεπαν ένα ευρύ φάσμα αποχρώσεων, από παστέλ έως πλούσιες, κορεσμένες αποχρώσεις. Τα πιο έντονα χρώματα ήταν πιο ακριβά, επιτυγχανόμενα μέσω επαναλαμβανόμενης βύθισης σε λουτρά βαφής. Ωστόσο, ιστορικές πηγές, όπως το φωτισμένο χειρόγραφο Très Riches Heures du Duc de Berry, απεικονίζουν ακόμη και εργάτες και αγρότες με έντονα χρωματισμένα ρούχα.
Η δαπάνη των ενδυμάτων στον Μεσαίωνα υπογραμμίζει την κοινωνική τους σημασία. Φανταστείτε έναν κόσμο όπου το κόστος των ρούχων καταναλώνει το ένα τέταρτο του εισοδήματός σας – αυτή ήταν η πραγματικότητα για τους μεσαιωνικούς ανθρώπους. Αυτός ο οικονομικός παράγοντας υπογράμμισε τη σημασία των νόμων περί ένδυσης στη διατήρηση της κοινωνικής τάξης και στην οπτική ενίσχυση των ταξικών διακρίσεων. Οι νόμοι περί ένδυσης είχαν σχεδιαστεί για να εμποδίσουν τις κατώτερες τάξεις να μιμηθούν την ενδυμασία της αριστοκρατίας, διατηρώντας έτσι την οπτική ιεραρχία της κοινωνίας. Αυτοί οι νόμοι ήταν περίπλοκοι και ποίκιλαν ανά περιοχές και χρονικές περιόδους, υπαγορεύοντας όχι μόνο τον τύπο του υφάσματος και τα χρώματα που επιτρέπονταν, αλλά και συγκεκριμένα στυλ ενδυμάτων και διακοσμητικά στοιχεία.
Τα ζωντανά χρώματα των μεσαιωνικών ενδυμάτων, που αποδεικνύονται σε ιστορικά φωτισμένα χειρόγραφα, αμφισβητούν τις σύγχρονες παρανοήσεις μιας μουντής και μονότονης εποχής. Η χρήση φωτεινών βαφών, ακόμη και από τις εργατικές τάξεις, υποδηλώνει μια κουλτούρα που εκτιμούσε την οπτική έκφραση και τη συμβολική δύναμη του χρώματος. Η επίτευξη αυτών των πλούσιων αποχρώσεων απαιτούσε εξειδικευμένες γνώσεις και συχνά ακριβά συστατικά, καθιστώντας την παραγωγή βαμμένων υφασμάτων μια σημαντική τέχνη. Η διαθεσιμότητα διαφόρων φυσικών βαφών, που προέρχονται από φυτά, έντομα και ορυκτά, επέτρεπε μια εκπληκτική ποικιλία χρωμάτων στα μεσαιωνικά ενδύματα.
